Seçim Analizlerim: Yerel Siyasete Etkileri

Genel Seçim sonuçları Silivri'de Yerel Seçim üzerine yapılabilecek analizler açısından hiç bu kadar verimli olmamıştı. Elbette iki seçim arasındaki sürenin yalnızca aylar ile ölçülebilecek düzeyde kısa olması da bunun sebeplerinden biri. Gelin, birlikte 2023 genel seçim sonuçları üzerinden yerel seçimde yaşanabileceklere dair biraz analiz yapalım. MHP eridi, AKP çöktü, CHP yerinde saydı… Peki, kazanan kimler oldu?
EN BÜYÜK OY KAYBI AK PARTİ'DE…
Silivri'de en büyük en büyük oy kaybını yaşayan parti AK Parti oldu. AK Parti'nin ilçemizdeki oyu 2018 seçimlerinde %33,56 şeklindeyken şu anki oy oranı ise %28,25'i bile zar zor buldu. Bu hezimet zaten onların artık iyiden iyiye yok olmakta olan Silivri Belediyesi'ne AK Partili bir başkan getirme hayallerini yerle bir etti, onları rüyadan uyandırdı. Bu vesileyle “AK Parti Silivri'de bitti” tezime katılmayan arkadaşları tekrar düşünmeye davet ediyorum. Özellikle İstanbul Büyükşehir'i CHP'nin devralmasından sonra ilçemizde bir daha bellerini doğrultmayacakları belliydi.
BEKLENMEYEN SÜRPRİZ; YENİDEN REFAH!
AK Parti'den artık rahatsızlık duyan ancak eli Millet İttifakı'nda yer alan bir partiye oy basmaya da gitmeyen muhafazakâr seçmenin bu seçimdeki tercihi Cumhur İttifakı'nın yeni küçük ortağı Yeniden Refah Partisi oldu. Yeniden Refah kendi listelerinden ülke genelinde 5, bölgemizde 1 vekil çıkardı. Silivri'den de %2,48 oranında oy aldı. Bu oyun bir kısmının AK Parti tabanından kopanların yanı sıra CHP logosuna bir türlü eli gitmeyen Saadet seçmeni olduğunu da düşünüyorum.
ESAS KAYBEDEN MHP, ARKAZ VE YILMAZ…
Bu seçimde Silivri'de en büyük oy kaybını yaşayan parti AK Parti olmasına rağmen bence bu seçimin esas kaybedeni MHP'dir. MHP'nin tarihi boyunca İstanbul'da alabildiği tek ilçe olan Silivri'ye verdiği önem hep dillerinde ancak bu önem oy oranına hiç yansımamış gibi görünüyor. Altında belediye olmayan MHP 2018'de %8,45 oy alırken bu oy belediyeden sonra %7,8'e gerilemiş ve İYİ Parti'nin fersah, fersah altında kalmış. Bu gelişmeler elbette yerel seçime aylar kala Millet İttifakı'nın psikolojik üstünlüğü açısından büyük motivasyon kaynağı oldu. Cumhur İttifakı'nın Silivri'deki toplam oyu BBP ve Yeniden Refah'ın oylarını da firesiz şekilde eklediğinizde dahi artık %40'ı bile bulmuyor. Yerel seçimlerde Volkan Yılmaz için tehlike çanları çalıyor! Gelelim MHP açısından problem oluşturacak bir diğer duruma; Arkaz'ın kaybetmesi. Seçim öncesi tahminlerime yer verdiğim “Üçüncü Bölgede Son Durum” başlıklı köşe yazımda aynen şu ifadeleri kullanmıştım “Hayati Arkaz yalnız bırakıldı. Volkan Yılmaz ara ara kendisinin yanında gözükse de kendisinden beklenen oranda bir destek vermediğine dairdir kanaatim. Arkaz'ın meclise girme şansını önceki döneme göre düşük görüyorum. Halkta Volkan Yılmaz'a karşı var olduğu iddia edilen o müthiş popülarite ve teveccühten Arkaz yeterince yararlanamadı. Yoksa aslında böyle bir popülarite yok mu? Sadece şunu söyleyebilirim; eğer MHP bölgede büyük bir hezimet yaşarsa Yılmaz'ın tek kaybı Ankara'daki destekçilerinden biri olmayacak, aynı zamanda yerel seçime bir yıl kala psikolojik üstünlüğü de ciddi manada karşı tarafa kaptıracak. Sonra çok “ah vah” eder ama iş işten geçmiş olur, bizden söylemesi.” Gördüğünüz üzere dediklerim bir, bir çıktı. Bu kayıpta Hayati Arkaz'ın şahsi hiç mi payı yok? Olmaz olur mu hiç… Kendisi 2018'de İYİ Parti'den İstanbul Üçüncü Bölge üçüncü sırada ile seçildikten hemen sonra Devlet Bahçeli'nin elini öpüp jet hızıyla parti değiştirmiş, MHP'ye geçmişti. 27. Milletvekilliği döneminde en hızlı parti değiştiren vekil olarak kaldı adı aklımızda. Eee, bu hareketin bir karşılığı da olacaktı elbet. Seçmen cezayı kesti, geçen dönem İstanbul Üçüncü Bölge'den üç vekil sokabilen MHP'nin listesi bu kez ikinci adaydan sonra kesildi. İşin ironik yanı, Arkaz parti değiştirmese belki hala milletvekili olabilirdi. Zira kendisinin girdiği sıradan İYİ Parti yine üç vekil sokmayı başardı.
CHP'NİN OY ORANI GÖRÜNENDEN ÇOK ŞEY ANLATIYOR…
Bu seçim Berker Esen'in ilçe başkanı olarak geçirdiği ilk seçimdi ve kendisini için büyük bir imtihan niteliği taşıyordu. Malum, kendisi yıllardır seçimsiz bir döneme denk gelen rahat bir ilçe başkanlığı süreci geçirdi. Peki, bu sınavı alnının akıyla verebildi mi? İşte bence orası biraz tartışmalı… CHP, 2018 yılında Silivri'de %34,56 oranında oy almış. Bunun üzerine yaşanan ekonomik kriz ve diğer türlü olumsuz olaylara ve partinin saçtığı umut olma, çözüm olma ışığına rağmen oy oranı ancak %34,85 olmuş, yani yarım puan bile artmamış. Peki, bu konu “yerine sayma” olarak adlandırılabilecek kadar basit mi? Hayır. CHP, 2018'de o oyu tek başına almıştı. Bu seçimde ise kendi vekil adayları CHP listelerinden Gelecek, DEVA, Saadet Partisi ve DP'li seçmen de CHP'ye oy vermesine rağmen CHP yerine saymış gibi gözüküyor. 2018'deki Silivri verilerinden yola çıkarak sırf Saadet ve CHP'nin oylarını toplasanız bile oranın %36 civarına çıkmış olması gerektiği sonucuna varıyorsunuz. Bu iş biraz Nasreddin Hoca'nın “Bu kediyse ciğer nerede, ciğer buysa kedi nerede?” fıkrasına döndü. Eee, eğer bu seçmen CHP'ye oy verdiği halde partinin oyu yerinde saydıysa bu ancak ve ancak şu anlama gelebilir; CHP SİLİVRİ'DE KENDİ SEÇMENİNİ KAYBETMİŞ.
Bana kalırsa bu da Silivri'de parti tabanının ilçe yönetiminin yönetim tarzından hoşnut olmadığının göstergesidir. Ben de bir CHP üyesi ve seçmeni olarak bunu objektif bir şekilde dile getirmek zorundayım. CHP'nin örgütlerinin ülke bu haldeyken başarısız olma gibi bir lüksü yok, olamaz! CHP umut olmak zorundadır. Bu tablo maalesef Doruk Bulut'a pahalıya patladı. CHP yıllar sonra ilk kez Silivri'de bir milletvekili çıkarmaya bu kadar yakınken sonuç böyle olmamalıydı. CHP, Cumhur İttifakı deli gibi kan kaybederken, ortada da bir vekillik iddiası dururken Silivri'de en az %40-42 bandında bir oy almalıydı. Bulut çalıştı, didindi ancak taban son sözünü söyledi. Bu noktadan sonra maalesef yapacak bir şey yok. Peki, CHP'den kopan oylar kimlere gitti?
İYİ PARTİ'DE GÖKHAN CEYLAN FARKI…
Parti tabanının iradesi ve yoğun desteğiyle birkaç ay önce kongre ile göreve gelen ilçe başkanı Gökhan Ceylan, farkını daha ilk seçimde hissettirdi. İlçede de sevilen ve vatandaşla iyi ilişkiler içerisinde olan Ceylan henüz ilk seçiminde partinin oyunu arttırdı, CHP'den kopan oyların bir bölümünü partisine katmayı başarıp hiç değilse oyların ittifak dışına çıkmasının önüne geçti. Seçimle ilgili ciddi bir organizasyon yürüttü, sandık örgütlenmesini sağladı. Elbette sandıklarda eksiklikler olmuştur ancak bunu da İYİ Parti'nin nispeten genç bir parti olması, ideolojiden ziyade artık bir kitle partisi konumuna evrilmesinden dolayı seçmeninin partizanlık düzeyinin düşük olması gibi sebeplere bağlayabiliriz. Neticede İYİ Parti 2018'de 10,72 olan Silivri'deki oy oranını 11,3'e çıkarmayı başardı. Küçük bir artış gibi gözükse de İYİ Parti'nin mecliste gurubu olan büyük büyük partiler arasından ilçemizden bir milletvekili adayı dahi bulunmayan (Yeşil Sol hariç) tek parti konumundayken bunu başardığı gerçeğini de göz ardı etmemek gerekiyor. AK Parti, CHP, MHP gibi partilerin hepsinin listelerinde Silivrili adaylar vardı, üstelik bazıları seçilecek sıralardaydı, birinin elinde ilçe belediyesi, diğerinin İBB, diğerinin hükümet imkânları vardı ancak hiçbiri oy arttıramadı, aksine ciddi düşüş yaşayanlar oldu. İYİ Parti ise ortada bir vekil ihtimali ve belediye/devlet imkânları yokken oy arttırdı ve bu başarı ancak Gökhan Ceylan'a yazar. Ceylan seçildiği günden beri, ilçemizde bilinen bir statüko tarafından organize edilen paralı internet trollerinin saldırılarına sistemtik olarak maruz kalmakta. Bu saldırılara rağmen aldırmadan, efendiliğini bozmadan yalnızca işine bakıyor ve İYİ Parti bugün geldiği noktada Silivri'de 3. olarak kilit parti haline geldi. Yerel seçimlerde Silivri Belediyesinin kapısını açacak anahtar İYİ Parti'de gibi gözüküyor. İYİ Parti'yi yanına çeken, Ceylan'la iyi ilişkiler kuran parti kazanır!
BEKLENEN SÜRPRİZ; TİP!
İYİ Parti dışından CHP'den oy çeken bir diğer parti de beklendiği üzere Türkiye İşçi Partisi oldu. TİP'in bölgemizde ciddi bir oy oranına ulaşma ihtimalinin göz ardı edilemeyecek kadar somutlaştığını ve Erkan Baş'ın liste başındaki varlığının CHP listesinin sınırlarından gezen Doruk Bulut'u tehdit ettiğini yine önceki köşe yazımda belirtmiştim. “İlçemizden Doruk Bulut'un bulunduğu 12. sıra sınır görünüyor. Bulut'un durumu yarışa başladığı günden bu yana daha ileride olsa da seçilmek için hala yeterli oya ulaşıp ulaşamayacağı belirsizliğini koruyor. Buna en büyük sebep elbette bölgemizden 1. Sıra Milletvekili Adayı olan TİP Genel Başkanı Erkan Baş'ın varlığı. TİP'in son bir yıldır kaydettiği ilerleme şaşırtıcı derecede başarılı. Sosyalist ideolojiye sahip bir partinin Türkiye'de bu kadar değişik kitlelerde karşılık bulması sosyoloji tezlerine konu olabilecek nitelikte bir olay bence. Yakında Babala TV'de Mevzular Açık Mikrofon programının TİP milletvekillerinin tam kadro olarak katıldığı bölümünün yayınlanmasının ardından partinin bölgede oy oranını arttırmasına da kesin gözüyle bakılıyor.” İşte bu satırlarda yazdığım şeyler bir, bir gerçekleşti. TİP Silivri'de en teşkilatsız haliyle bile %3,28 oranında, hiç fena değil denecek düzeyde bir oy aldı ve Erkan Baş mecliste! Keşke şartlar faklı gelişseydi de her iki ismi de mecliste görebilseydik…
HDP'DE DE BİR MİKTAR ERİME MEVCUT…
Kapatma davası tehditlinden dolayı seçime Yeşil Sol Parti çatısı altında girmek durumunda kalan HDP'de ilçemizde bir miktar oy kaybı yaşayan bir diğer parti. 2018'de %10,72 olan oy oranı %6,43'e kadar gerilemiş. Bence direkt partinin ismi sıkıntılı. HDP sol bir parti olmasına rağmen hiçbir zaman sol politikalarla ön plana çıkmıyordu. Parti tabanının çoğu partinin sol görüşte olduğunun dahi bilincinde değildi. HDP'nin Kürt milliyetçisi olan ancak aynı zamanda muhafazakâr da olan ciddi bir seçmen kitlesi var ve partinin adındaki “Sol” ibaresi bu seçmeni ürkütmüş olabilir. Eğer HDP bu parti üzerinden devam edecekse bence isim değişikliğine gitmesi şart. Parti isminden dolayı kaçan muhafazakârların yanı sıra ayriyeten partinin radikal görüşlü sosyalist/solcu seçmeninin de bu seçimlerde TİP'i tercih ettiğini düşünüyorum, tıpkı CHP'nin yaşadığını HDP'de yaşadı.
Uzun lafın kısası Silivri'de bu seçimin kaybedenleri AK Parti, MHP ve HDP, kazananları ise İYİ Parti, Yeniden Refah ve TİP olmuştur. CHP ise bariz bir başarısızlık örneği göstermemekle beraber eleştirilere son derece açık bir pozisyona gelmiştir. Sonuçlar aylar sonra yapılacak olan yerel seçimlere dair çok açık mesajlar vermektedir. Ayrıca yurt genelinde CHP'nin belediye sahibi olduğu başta büyük şehirler olmak üzere hemen, hemen tüm illerde Kılıçdaroğlu ilk turu önde tamamladı. Burada CHP çok net bir şekilde yerel seçim öncesi “Belediyeleri vermeye niyetimiz yok.” mesajı verdi. Ankara ve İstanbul seçmeni ise “Mansur ve Ekrem başkanı yedirmeyiz” diye haykırdı adeta.
Yarın yayınlanacak olan yazımda ise milletvekilliği seçimlerinin yurt genelinde yarattığı tabloyu sizler için yorumlayacağım.
Kalın sağlıcakla…