Uğur Bakıcı

Küresel Çip (Yonga) Krizi 1

Günümüzde akıllı cihazların artışıyla birlikte çiplerde hayatımızın her alanında kullanılmaya başlandı. Kullanım alanı oldukça yaygın olan çipler çok küçük olan kaleminin içinden çok büyük olan bir tankın içine kadar hemen hemen her yerde kullanılmaktadır. Bu kadar geniş kullanım alanı olan çipleri kullanabilmek içinse bize bol miktarda mikro çip diğer bir adıyla yonga lazım hiç şüphesiz. Uzmanların yaptığı hesaplamaya göre dünya genelinde her yıl ortalama 100 milyar çip ihtiyacı söz konusu. Bu ihtiyacın %90'ını son 30 yıldır Asya-Pasifik ülkeleri karşılamakta. Bu ülkelerin başındaysa Tayvan, Güney Kore ve Çin geliyor. Tayvan bu üretimin büyük bir kısmını tek başına üstleniyor.  Endenozya ve Malezya'ysa bu üç ülke kadar olmasa da önemli ölçüde çip üretmektedir. Üretim kabiliyetleri/kapasiteleri de giderek artmaktadır.  

Krizin çıkış yerine ve nedenlerine bakacak olursak;

KRİZ NEREDEN ÇIKTI?

Küresel çaptaki çip krizinin pandemiyle başladığı sanılmakta birlikte bu durumun bir geçmişi olduğunu belirtmekte fayda var. Pandemi öncesinde Tayvan'da bellek kriziyle başlayan bir süreçtir. O dönemde bellek üreten fabrikalar ciddi sel felaketleriyle karşılaşınca piyasada bellek yongaları ciddi anlamda bulunmaz hale geldi. Pandeminin de etkisiyle işler kontrolden çıktı. Genel anlamıyla bu sorunu ele alacak olursak eğer bu küresel çip krizinin 3 temel sebebi olduğunu söyleyebiliriz.  

  1. Küresel İklim Krizi
  2. Covid-Pandemi
  3. Yeni Dünyanın Yeni Ekonomik Düzeni

 

  1. KÜRESEL İKLİM KRİZİ

Dünyanın iklim dengesi bozuldu bozulacak derken sonunda korktuğumuz başımıza geldi. Dünyanın pek çok yerinde beklenmedik hava olayları yaşanıyor. Bu hava olaylarından en çok darbe yiyen bölgeyse Asya-Pasifik bölgesi. Aslında bu bölge sabit bir iklime sahipti ve hava olayları öngörülebilirdi. Hangi tarihte ne olacağı tahmin edilebiliyor ve tahmin edilen gerçekleşmekteydi. Fakat bu bölge günümüzde iklim krizinin etkisiyle ciddi bir kriz yaşıyor. Beklenmedik zamanlarda kuraklık oluyor, beklenmedik zamanda tayfun olabiliyor ve bu durum üretimi sekteye uğratabiliyor. İklim dengesizlikleri çip üreten fabrikalarda olduğu kadar ticari rotalarda da ciddi sıkıntılara sebep olabiliyor. Bu bölgenin ticaret özelinde deniz taşımacılığında en kritik bölgelerden biri olduğunu belirtmekte de fayda var. Bundan dolayı da denizlerde sürekli tayfunlar meydana gelince ticari gemilerin rotası da bozuluyor. Ulaşması gereken yerlere zamanında ulaşamıyor. Bu da tedarik ve üretim sürecini yavaşlatıyor. Tedarik ve üretim sürecindeki aksama nedeniyle de ürünlerin fiyatlarında dalgalanma yaşanıyor. Fiyatlar ciddi oranda yükseliyor.

 

YORUM YAP