Çetin Ateş

ŞİMDİ ŞURAYA DA MUTLU BİR EMEKLİ ÇİZELİM...

-Ben ne kadar emekli maaşı alırım?
-900 civarı
-Çok az değil mi? ama ben son 3 senedir yüksekten yatırıyorum..
-Ne kadar yüksekten ama rakam nedir?
-2.500 TL kadar
…………………………………..

Meslektaşlarımın gülümsediğini görür gibiyim, çünkü bu işlerin içinde olup Da bu diyaloğu yaşamayan yoktur.
Noktalı yerleri nasıl doldurursan doldur bu sabrına, bilgine, karşınızdakinin de anlamak istemesine bağlıdır. Vatandaş tabiî ki haklıdır, kendi hesabı kitabı vardır. Öyle ya asgari ücret 1.777,50-TL iken kendisinin bildirilen kazancı 2.500,00-TL'dir neredeydse 1.5 katı, mantık olarak Da rakam olarak Da yüksek, ne taraftan bakarsanız bakın fazla..

DÜŞÜK MAAŞIN İZAHI
Bu maaş düşüklüğünün nedenini, sigortalının çalıştığı dönemleri 3 ayrı dönemde değerlendirerek izah etmek mümkün.

3 DÖNEMDEN SÖZ EDEBİLİRİZ
İlk işe giriş tarihinden -31.12.1999'a kadarki dönem -ALTIN GÜNLER
01.01.2000-30.09.2008 arasındaki dönem -GÜMÜŞ GÜNLER
01.10.2008 ve sonrasına ait dönem
-TENEKE GÜNLER

Emeklilik maaşının hesaplanmasında bu üç döneme ait kısmi aylıkları ayrı ayrı hesap edilir. Hesap edilen kısmi aylıklar güncelleştirildikten sonra toplanarak emeklilik maaşı hesaplanır.

1.DÖNEM (BU GÜNLERE
AİT ÇALIŞMALAR ALTIN
GİBİ KIYMETLİDİR)
Bu dönemin hesabında ORTALAMA YILLIK KAZANÇ ve gösterge sistemi kullanılır.
Bu dönem, aylık bağlama oranı en yüksek olan dönemdir. Bu dönemde ne kadar çok prim ödenmişse aylıklarda o oranda yüksek olur. Emekli maaşının düşük olma sorusuna bu döneme bakıp hesap yapmadan da bir fikir edinmemiz mümkündür.Burada en büyük şanssızlık giriş tarihinin çok eski olmasına rağmen ödenmiş ssk primlerinin çok az olması durumudur.

2.DÖNEM (GÜMÜŞ
DEĞERİNDEKİ GÜNLER)
Bu dönemde aylık hesabında gösterge sistemi yerine TÜFE ve gelişme hızının birlikte dikkate alındığı güncelleme katsayısı sistemi uygulanmakta. Bu sebeple Bu dönemde aylık bağlama oranı 1. Döneme kıyasla düşüktür.
3.DÖNEM (TENEKE DEĞERSİZLİĞİNDE GÜNLER)
1Ekim 2008 sonraki dönem Bu dönemde en düşük aylık bağlama oranı uygulanmakta. Çünkü bu dönemde güncelleme katsayısı hesaplanırken gelişme hızının %30 u dikkate alınmakta ve bu üç dönem içerisinde emekli maaşını aşağı çeken faktör olarak bu son dönemi işaret edebiliriz. Öyle ki iş eğer primlerin asgari ücret seviyesinde ise 31.12.1999 tarihine kadar çalış, sonra otur yaşını bekle emekli ol tavsiyelerine kadar gitti.

YA BİR DE 4. DÖNEM
OLSAYDI
İlk üç dönemin emekli maaşına etkilerine bakınca iyi ki 4. Dönem yok diyesimiz geliyor, düşünsenize aynı mantıkla bir 4. Dönemin daha olduğunu.. kısaca gelen dönem geçmiş dönemi aratmış, her gelen dönem bir önceki döneme göre maaşları aşağılara çekmiş.

YÜKSEK EMEKLİ MAAŞI
ALMANIN YOLU VAR MI?
Çalışanların çoğunun asgari ücret rakamları üzerinden çalıştırıldığını, asgari ücret seviyesinde bildirilen prime esas kazançların ilerde bağlanacak emekli maaşını aşağıya çektiğini her ay belli bir rakam kaybettirdiğini biliyoruz. Son bir hamleyle emekliliğine 1-2 sene kalmışken bağlanacak olan 1.000- TL emekli maaşını yükseltme girişimlerine pek olumlu cevap veremiyoruz öyle ki tavandan dediğimiz 13.331,25-TL üzerinden PEK bildirilimi olması ve bu rakamla 1 yıl devam edilmesi 150 Tl gibi bir artı getiriyor..zahmetli, maliyetli gerçekleştirilmesi de zor bir hamle. Bu zor hamleden başka, reçete-mizde ne var bakalım?

1-Emeklilik planlamanızı son 1-2 yılda değil çok daha önce yapın.
2-Primlerinizin gerçek ücretinizden yatırılması için işyerinizle görüşün.
3-Askerlik, yurtdışı, doğum borçlanmalarınızı standart yapmayın, bir uzman bulun ona danışarak borçlanma yapın.
4-Son 3,5 yıl kuralını uygulamaya çalışın, bağkur yerine SSK emekliliğini yapabiliyorsanız yapın Bağkur maaşı ssk maaşına oranla daha düşüktür.
5-Bağkur mükellefiyetiniz devam ederken ayrıca SSk lı iseniz Bağkur primlerinide ödemeyi talep ederek PEK rakamınızı yükseltebilirsiniz. Külfetli gelebilir ama ilerde maaşınızın yüksek olmasıni istiyorsanız bazı fedakarlıklarda bulunacaksınız.

MAAŞ ZAMLARINDA
SON DURUM
Bu ayın başlarında açıklanan rakamlara göre geçen ilk 5 aylık enflasyon göstergesi 6.18 oldu. Haziran ayının da eklenmesiyle ilk 6 ayın enflasyon rakamları belli olacak ve emeklilerin alacağı zamlar kesinleşmiş olacak. Beklediğimiz 6.50-6.60 aralığında bir rakam SSK ve Bağkur emeklilerinde son durum bu.
Maaşlar neden düşüyor kısaca bahsettik, artırmanın yolları var mı bahsettik, Zam oranından bahsettik, maaşlarda malum, reelde bu şartlarda mutlu bir emekli göremeyiz ama, çöp adamdan da olsa mutlu bir emekli çizebiliriz.

SORU/CEVAP
4 yıldır Ölen babamdan yetim aylığı alıyorum, Önümüzdeki ay evleniyorum. Nişanlım maaşımın kesilmesi gerektiğini söylüyor, bu konuda aydınlatır mısınız.
Necla G./Çorlu

Doğrudur evlenmeniz halinde yetim aylığı almamanız gerekir, yani yetim aylığınızın kesilmesi gerekir. Ancak anne veya babasından dolayı yetim aylığı alan kız çocuklarına evlenme ödeneği verilir. Buna çeyiz parasıda diyoruz. Bunun şartları ve miktarı konusunda kısaca bilgi vermek gerekirse:
1-Kız çocuğunun anne veya babasından ölüm aylığı alıyor olması
2-İkincisi kız çocuklarının bu ölüm aylığını almaya devam ederken evlenmiş olması
3-aldığınız aylık miktarını 24 ile çarparsanız elinize geçecek çeyiz yardımı miktarını hesaplamış olursunuz.

SORU/CEVAP
Annem 01.01.1952 doğumlu 1981'de çalışması var, daha sonra aralıklarla çalışmış ve şu an 2110 gün primi var, ben ve ablam olmak üzere iki çocuğu var annemi en kısa sürede nasıl emekli edebiliriz. Tuna K.

Annenizin en az 3600 günü yakalaması lazım 2110+720+720 her çocuk için 2 yıl borçlanma yaptığını farzederek bu hesabı yaparsak 3.550 günü yakalayabiliyoruz. Kalan 50 günü de isteğe bağlı ödeyerek annenizi emekli edebilirsiniz, şimdiye kadar neredeydiniz demek geliyor içimden.

YORUM YAP