Derneklere ihalesiz ve değerinin altında Silivri Belediyesi tarafından kiraya verilen yerler de Sayıştay raporunda yerini aldı.
Sayıştay'ın Silivri Belediyesi ile ilgili 2017 yılı denetim raporuna “İlçe Sınırlarında Bulunan Derneklere Rayiç Değerin Altında ve İhalesiz Taşınmaz Kiralanması” konusu da girdi.
Raporda konu hakkında şu tespitler iletildi: “Kurumun sahip olduğu taşınmazlarını emsallerine göre çok daha düşük bedellerle ihalesiz kiraya verildiği tespit edilmiştir. 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun “Tahmin Edilen Bedelin Tespiti” başlıklı 9'uncu maddesinde; “Tahmin edilen bedel, idarelerce tespit edilir veya ettirilir. İşin özelliğine göre gerektiğinde bu bedel veya bu bedelin hesabında kullanılacak fiyatlar belediye, ticaret odası, sanayi odası, borsa gibi kuruluşlardan veya bilirkişilerden soruşturulur. Tahmin edilen bedel, bunun dayanaklarının da eklendiği bir hesap tutanağında gösterilir ve asıl evrak arasında saklanır. Bu bedel gerektiğinde ihale komisyonlarınca tahkik ettirilir.” denilmektedir.
5393 Sayılı Belediye Kanunu'nun “Belediye başkanının görev ve yetkileri” başlıklı 38'inci maddesinin (e) bendinde belediyenin taşınır ve taşınmaz mallarını idare etme yetki ve görevi belediye başkanına verilmiştir.
5018 Sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu'nun “Tanımlar” başlıklı 3'üncü maddesinin (g) fıkrasında; “Kamu kaynakları: Borçlanma suretiyle elde edilen imkânlar dahil kamuya ait gelirler, taşınır ve taşınmazlar, hesaplarda bulunan para, alacak ve haklar ile her türlü değerleri” denilerek taşınmazlar kamu kaynakları arasında sayılmıştır.
Aynı Kanunun “Üst Yöneticiler” başlıklı 11'inci maddesinde belediyelerde üst yönetici belediye başkanı olarak belirlenmiştir. Aynı maddenin 2'nci fıkrasında; “Üst yöneticiler, ……….. sorumlulukları altındaki kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesi ve kullanımını sağlamaktan, kayıp ve kötüye kullanımının önlenmesinden, …… mahallî idarelerde ise meclislerine karşı sorumludurlar.” denilmektedir.
Kurumun kaynaklarının verimli kullanılması ve oluşan/oluşabilecek gelir kaybının önlenmesi babında; bedel tespit ve takdir işlemlerinde, taşınmazın konumu ve özellikleri göz önünde bulundurulmak suretiyle rayiç bedellerinin esas alınması, rayiç bedeller üzerinden ihaleye çıkılması, ihalede açıklık ve rekabet ortamının oluşturularak kurumun gelir kaybının ortadan kaldırılması gerektiği düşünülmektedir.
TABLO 1: DERNEKLERE DÜŞÜK BEDELLE VERİLEN TAŞINMAZLAR
KAMU İDARESİ CEVABINDA; “Bahse konu derneklere 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 51/g ve 51/a maddesine göre kiralama işlemi yapılmıştır. Ancak Danıştay 11. Dairesinin Kararı doğrultusunda bundan sonraki uygulamalarda bu maddelere göre uygulama yapılmayacak olup, bundan sonraki uygulamalarda da bedel tespitinde de, taşınmazın konumu ve özellikleri göz önüne bulundurulacak rayiç bedeler esas alınacak şekilde işlem yapılmasında azami dikkat gösterilecektir.” denilmektedir.
Sonuç olarak kamu idaresi tarafından bulguda belirtilen hususlara iştirak edilerek, bundan sonraki bedel tespitlerinde; taşınmazın konumu ve özellikleri göz önüne bulundurulacağı ve rayiç bedellerin esas alınacağı ifade edilmiştir. Söz konusu kiraya verilen yerler emsallerine göre düşük kira bedelleri ile kiraya verilmiştir. Kira rayiç değer tespitlerinin yapılarak kira bedellerinin güncellenmesi ve kira sürelerinin bitiminde mevzuat hükümleri çerçevesinde yeniden kiraya verilmesi gerekmektedir. Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.
Sevginar SALİ
