Ülke sınırları içinde 2021 yılı içinde lüks konutların emlak vergi değeri 5.227.000-TL
rakamını geçenler Değerli Konut Vergisi ödeyeceği açıklandı.
Konu ile ilgili sektörden ve akademisyenlerden görüşleri ve merak edilenleri bilgilerinize sunuyorum.
***
Değerli Konut Vergisi diğer adı ile lüks konut vergisinin 2021 yılı için tespit edilen miktarının 5.227.000 TL olup bu miktarın aşılması durumunda taşınmaz üzerinden vergi alınacağını belirten uzmanlar “Taşınmazın değeri tespit edilirken Emlak Vergisi Kanunu'na göre belirlenen vergi değeri dikkate alınacak olup taşınmazın bulunduğu yerdeki belediyeden bu tutar mükellefler tarafından öğrenilebilecektir. Türkiye sınırları içerisinde bulunan konut nitelikli taşınmazlardan, anılan kanunun 29. Maddesine göre belirlenen bina vergi değeri 29/12/2020 tarihli ve 31349 Mükerrer sayılı Resmî Gazete 'de yayımlanan Hazine ve Maliye Bakanlığı nezdindeki Gelir İdaresi Başkanlığı'nın yayımladığı Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliği ile 01/01/2021 tarihinden itibaren uygulanmak üzere bina vergi değeri 5.227.000 Türk Lirasının üzerinde olanlar değerli konut vergisine tabidir.”
Kimler değerli konut vergisine tabidir?
Tapuda konutun sahibi kim ise değerli konut vergisinin mükellefi de o kişidir ve vergi o kişi tarafından ödenecektir. Taşınmazın sahibinin küçük veya kısıtlı olması bu kişilerin mükellef olmasını engellemeyecektir. Ancak eğer tapuda bir intifa hakkı tesisi yapılmış ise bu sefer verginin mükellefi intifa hakkı sahibi olup vergi intifa hakkı sahibi tarafından ödenecektir. Yine bir konuta birden çok kişinin paylı mülkiyet halinde sahip olması durumunda, taşınmazın verginin konusuna girip girmediği tespit edilirken hissedarların payları değil, taşınmazın toplam değeri dikkate alınır ancak pay sahipleri hisseleri oranında vergiden mükellef olurlar.
Değerli konut vergisi mükellefiyeti ne zaman başlar ve son bulur?
Değerli Konut Vergisinin mükellefiyeti; taşınmazın vergi değerinin Kanunda belirtilen eşik değeri aştığı tarih, taşınmazın edinilmesi veya muafiyetin sona erdiği tarihi ‘takip eden yıldan' itibaren başlar. Değerli konut vergisine tabi olan taşınmazın vergi değerinin, beyannamenin verileceği yılda geçerli olan tutarın altında kalması halinde veya taşınmazın satımı/devri ile mükellefiyet sona erecektir. Ancak taşınmazın elden çıkartılması durumunda, satıcı sattığı yıla ilişkin verginin tamamını ödeyecek, alıcı ertesi yıl vergi ödemeye başlayacaktır.
Kimler Değerli Konut vergisinden Muaftır?
Türkiye sınırları içinde konut (mesken) nitelikli tek taşınmazı olanlar, değeri ne olursa olsun Değerli Konut Vergisi ödemeyecektir. Ayrıca, birden fazla konut nitelikli taşınmazı bulunanların, değerli konut vergisi konusuna giren en düşük değerli konut nitelikli tek taşınmazı vergiden istisna olacaktır ve beyannameye dahil edilerek değeri üzerinden vergi ödenmeyecektir.
Son olarak esas faaliyet konusu bina inşası olanların işletmelerine kayıtlı bulunan ve henüz ilk satışa, devir ve temlike konu edilmemiş yeni inşa edilen mesken nitelikli taşınmazlar da vergiden istisnadır.”
Dünya Gazetesi'nde yayınlanan haberlere göre; yeniden değerleme oranları kapsamında değerli konut vergisine tabi matrah oranı da artırıldı.
Değerli konut vergisine tabi matrah, yüzde 18,1 oranında yükseldi. Buna göre değeri 6.173.000-TL ile 9.260.000-TL arasında olanlardan 6.173 TL'yi geçen kısım binde 3 oranında vergiye tabi tutulacak.
2022 yılı için yeniden değerleme oranının yüzde 36,2 olarak belirlenmesinden sonra, çeşitli ceza, harç, vergi, istisna gibi bedeller de tekrar güncellendi.
- Ancak önce belirteyim ki, beyanname verme (ve vergiyi ödeme) yükümlülüğü 1 Ocak günü malik veya intifa hakkı sahibi olanlardadır. Bu tarihten sonra satış, bağış ve benzeri sebeplerle malik veya intifa hakkı sahibi değişirse, yani malikin veya intifa hakkı sahibinin mükellefiyeti izleyen yıl başlayacaktır. Dolayısıyla verginin iki taksitini de ödeme yükümlülüğü, beyanname verene (satana veya bağışlayana) ait olacaktır.
- Bir başka anlatımla değerli konutunu bu ay satanlar, ben sattım kurtuldum demeyecekler, yine beyanname verip vergiyi ödeyeceklerdir. Söz konusu şekilde beyan edilerek tahakkuk ettirilecek vergi şubat ve ağustos aylarının sonuna kadar iki taksitte ödenecektir.
- Emlâk Vergisi Kanunu'nda değerli konutlar vergisinden muaf olan meskenler aşağıdaki şekilde belirlenmiştir. Burada muafiyet kavramının mı yoksa istisna kavramının mı kullanılmasının daha doğru olacağı tartışmasını bir kenara bırakarak ve Genel Tebliğ bazında açıklanan idari anlayışa göre aktarıyorum.
1) Genel ve özel bütçeli idarelerin, belediyelerin, üniversitelerin ve Toplu Konut İdaresi Başkanlığının maliki olduğu mesken nitelikli taşınmazlar DKV'den muaftır. Bu kurumların intifa hakkına sahip oldukları mesken nitelikli taşınmazlar da değerli konut vergisinden muaftır ve vergi, söz konusu taşınmazların kuru mülkiyet sahiplerinden de aranmaz.
2) Türkiye sınırları içinde mesken nitelikli tek taşınmazı olanların bu taşınmazı ile birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunanların değerli konut vergisinin konusuna giren en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazı (intifa hakkına sahip olunması hâli dâhil) için de DKV muafiyeti uygulanır. Muafiyet, bu kişilerin tek meskene hisse ile sahip olmaları halinde hisselerine ait kısım için de uygulanır.
Bu muafiyete/istisnaya göre, Türkiye sınırları içerisinde bulunan mesken nitelikli tek taşınmazlar bu vergiden muaf kılınmıştır.
Bu muafiyetin uygulanmasında, emekli olma, başka geliri bulunmama, belli yüzölçümü aşmama vb. herhangi bir koşul aranmayacaktır. Örneğin emlâk vergisi değeri 8 milyon lira olan bir adet konutu bulunan Bay (A), emekli olmasa da, ticaretle uğraşsa da veya ücretli çalışıyor olsa da bu konutu için DKV ödemeyecektir. Hatta Bay (A)'nın ayrıca bir arsa veya arazisinin yahut kiraya verdiği dükkânının yahut DKV'nin konusuna girmeyen düşük değerli bir meskeninin bulunması halinde de bu muafiyet uygulanacaktır. Bu muafiyet açısından o konutta oturma koşulu da aranmayacaktır. Örneğin Bay (A) söz konusu tek konutu kiraya verip bir başka yerde kirada otursa dahi istisnadan yararlanacaktır.
Birden fazla mesken nitelikli taşınmazın bulunması durumu ise biraz karışık. Kanunda aynen “Birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunanların DKV konusuna giren en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazı” denilerek istisna oluşturulmuştur. Bu ibarenin tetkikinden, “birden fazla mesken”den kastedilenin, “birden fazla DKV'ye tâbi mesken” olduğu sonucu çıkmaktadır. Yani örneğin Bay (B)nin emlâk vergisi değerleri 3 milyon, 7 milyon, 8 milyon ve 10 milyon olan 4 taşınmazı olduğunu farz etsek, 3 milyonluk mesken zaten verginin konusuna girmediğinden ve 7 milyonluk mesken ise vergiden istisna olacağından, Bay (B) sadece 8 ve 10 milyon liralık meskenleri için DKV ödeyecektir.
Birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunan mükellefler, DKV'nin konusuna giren en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazını, “Birden Fazla Meskeni Olanların, Muafiyet Uygulanacak En Düşük Değerli Tek Meskenlerine (İntifa Hakkına Sahip Olunan Dahil) İlişkin Bildirim” ile beyanname verme süresi içerisinde ilgili vergi dairesine bildirmeleri gerekmektedir.
3) Karşılıklı olmak şartıyla yabancı devletlere ait olup elçilik ve konsolosluk olarak kullanılan mesken nitelikli taşınmazlar ile elçilerin ikametine mahsus mesken nitelikli taşınmazlar ve bunların müştemilatı ve merkezi Türkiye'de bulunan milletlerarası kuruluşlara, milletlerarası kuruluşların Türkiye'deki temsilciliklerine ait mesken nitelikli taşınmazlar değerli konut vergisinden muaftır.
4) Esas faaliyet konusu bina inşası olanların işletmelerine kayıtlı bulunan ve henüz ilk satışa, devir ve temlike konu edilmemiş yeni inşa edilen mesken nitelikli taşınmazlar ilk satışa, devir ve temlike konu edilmediği sürece vergiden muaftır. Bu muafiyet hükmü arsa karşılığı inşaat işlerinde sözleşme gereği taahhüt işini üstlenen müteahhide kalan mesken nitelikli taşınmazlar için de uygulanır. Söz konusu taşınmazların kiraya verilmesi veya sair surette kullanılması durumunda muafiyetten yararlanılması mümkün değildir.
***
İyi haftalar..
