21 Eylül Dünya Alzheimer Günü dolayısıyla yayımlanan açıklamada, hastalığa dair yanlış inanışların önüne geçilmesi ve erken teşhisin önemine dikkat çekildi.
Silivri İlçe Sağlık Müdürlüğü ve İlçe Sağlık Grup Başkanlığı, 21 Eylül Dünya Alzheimer Günü dolayısıyla bir basın bildirisi yayımladı. Sağlık Bakanlığı'nın ülke genelinde yürüttüğü farkındalık kampanyası kapsamında paylaşılan açıklamada, Alzheimer hastalığının yalnızca yaşlılığın doğal bir sonucu olmadığı, erken teşhisin yaşam kalitesini korumada büyük önem taşıdığı vurgulandı.
Açıklamada, “#AlzheimerıSor, #DemansıSor” sloganıyla toplumun hastalık hakkında daha fazla soru sormaya, doğru bilgiye ulaşmaya ve önyargılardan uzaklaşmaya davet edildi. Silivri İlçe Sağlık yetkilileri, Alzheimer ve demansla yaşayan bireylerin toplumun bir parçası olarak kabul edilmesi gerektiğini belirterek, farkındalık çalışmalarının süreceğini ifade etti.
DEMANSA KARŞI FARKINDALIK GÜNÜ: ALZHEİMERİ SOR, DEMANSI SOR
21 Eylül Dünya Alzheimer Günü dolayısıyla yayımlanan basın bildirisinde, Alzheimer hastalığının yalnızca bireyleri değil aileleri ve toplumu da etkileyen önemli bir halk sağlığı sorunu olduğuna dikkat çekildi. Bildiride, hastalıkla ilgili yanlış inanışların ve damgalamanın önüne geçmek için toplumda bilgi düzeyinin artırılmasının hayati önem taşıdığı vurgulandı.
ALZHEİMER, DEMANSIN EN YAYGIN TÜRÜ
Basın açıklamasında, Alzheimer hastalığının tüm demans vakalarının yaklaşık %60-70'ini oluşturduğuna dikkat çekilerek şu bilgilere yer verildi:
“Hafıza bozukluğu, düşünme ve günlük yaşam aktivitelerinde ilerleyici gerileme ile seyreden, davranış bozuklukları ve psikiyatrik semptomlarla karakterize olan klinik durumlar demans olarak adlandırılır. Dünya genelinde her 3 saniyede bir kişide demans gelişmekte, her yıl yaklaşık 10 milyon kişi bu tanıyı almaktadır.”
2021 yılında dünyada 57 milyon demans hastası bulunduğu, bu sayının 2050 yılında 139 milyona yükseleceğinin öngörüldüğü belirtildi.
TÜRKİYE'DE 65 YAŞ ÜSTÜNDE GÖRÜLME SIKLIĞI %5,5
TÜİK'in 2022 yılı verilerine göre Türkiye'de 65 yaş üzeri bireylerde Alzheimer hastalığı görülme oranı %5,5 olarak açıklandı. Demansın ilerleyici ve ölümcül bir seyir izlediği, ortalama yaşam süresinin uzamasıyla birlikte dünyada en yaygın ölüm nedenlerinden biri hâline geldiği ifade edildi.
DEMANS, YALNIZCA HASTALARI DEĞİL TOPLUMU DA ETKİLİYOR
Açıklamada, demansın yalnızca hastaları değil, ailelerini ve bakım verenleri de derinden etkileyen bir hastalık olduğuna dikkat çekildi. Buna rağmen, hem toplumda hem de sağlık çalışanları arasında hastalıkla ilgili farkındalık düzeyinin yeterli olmadığı ifade edildi.
Dünya Alzheimer Raporu 2024'e göre, toplumun %80'i ve sağlık çalışanlarının %65'i demansı yaşlanmanın doğal bir parçası olarak kabul ediyor. Raporda, demans hastalarının %88'inin ayrımcılığa uğradığını belirttiği; halkın üçte birinden fazlasının ise tanı alması hâlinde bu durumu gizlemeyi tercih ettiği aktarıldı.
DEMANSIN YANLIŞ BİLGİLERLE MÜCADELESİ
Her yıl Eylül ayının 21'inde kutlanan Dünya Alzheimer Günü ve 2012 yılından bu yana tüm Eylül ayını kapsayan Dünya Alzheimer Ayı etkinliklerinin amacı, yanlış bilgilerin ve damgalamanın önüne geçmek olarak açıklandı.
Bu yılki farkındalık kampanyasının teması #AlzheimerıSor, #DemansıSor olarak belirlendi. Yetkililer, demans hakkında daha fazla soru sorarak bilgiye ulaşmanın, önyargıların kırılmasının ve demansla yaşayan bireylerin topluma yeniden kazandırılmasının hedeflendiğini bildirdi.
DEMANS RİSKİ AZALTILABİLİR
Açıklamada, demansın kader olmadığının altı çizilerek şu bilgilere yer verildi:
“Bilimsel çalışmalar, bilişsel fonksiyon kaybı ve demans gelişme riskinin azaltılabileceğini göstermektedir. Bunun için fiziksel aktivite eksikliği, tütün kullanımı, obezite, sağlıksız beslenme, yüksek tansiyon, diyabet, depresyon, sosyal izolasyon ve hava kirliliği gibi risk faktörleriyle mücadele edilmelidir.”
HASTALIĞIN ERKEN BELİRTİLERİNE DİKKAT
Erken teşhisin önemine vurgu yapılan bildiride, hastalığın bazı bireylerde hafıza problemlerinden önce duygudurum değişiklikleriyle başlayabileceği ifade edildi. Dikkat edilmesi gereken erken belirtiler şöyle sıralandı:
Yakın geçmişteki olayları unutmak
Eşyaları kaybetmek veya yanlış yere koymak
Yön bulma güçlüğü, zaman kavramını kaybetmek
Problem çözmede zorlanmak
Konuşmada uygun kelimeleri bulamamak
Günlük işleri yapmakta güçlük çekmek
Görsel-uzamsal algı bozuklukları
Kişilik değişiklikleri, öfke ve kaygı
Sosyal ilişkilerden geri çekilmek
DEMANSLA YAŞAMAK MÜMKÜN
Basın bildirisinde, demans belirtileri yönetilerek yaşam kalitesinin artırılabileceği vurgulandı. Bunun için önerilen yaşam tarzı düzenlemeleri arasında düzenli egzersiz, dengeli beslenme, sigara ve alkol kullanmamak, rutin sağlık kontrolleri yaptırmak, not tutarak hafızayı desteklemek, sosyal etkinliklere katılmak ve hobilerden vazgeçmemek yer aldı.
SAĞLIK BAKANLIĞI'NDAN REHBER VE DESTEK
Demans ve Alzheimer hastalığı hakkında daha fazla bilgi edinmek isteyen vatandaşların, Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan “Demanslı Bireylerde Koruyucu Yaklaşımlar” kitabına erişebileceği hatırlatıldı.
Ayrıca, 65 yaş üzeri vatandaşların aile hekimliği birimlerinde çok yönlü yaşlı izlemleri kapsamında demans değerlendirmesinden geçirildiği ve gerekli durumlarda ileri sağlık merkezlerine yönlendirildiği belirtildi.
“Vatandaşlarımızı, çok yönlü yaşlı izlemlerini yaptırmak üzere kayıtlı oldukları aile hekimliği birimlerine davet ediyor, sağlıklı günler diliyoruz.”
Buket KARAHIZIR
