AK Parti Grup Sözcüsü Celalettin Yazıcı, İBB Meclisi'nde yaptığı konuşmada İSKİ'nin içme suyu kalitesinden yatırımlarına, borç yükünden ihalelerine kadar pek çok başlıkta çarpıcı eleştirilerde bulundu. “İSKİ'nin Hamidiye Su'ya borcu varsa, musluktan su içilebilir iddiası inandırıcılığını kaybeder” dedi.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Meclisi Mayıs Ayı oturumunda söz alan Silivri Belediyesi AK Parti Grup Sözcüsü ve İBB Meclis Üyesi Celalettin Yazıcı, İSKİ'nin 2024 yılı faaliyet raporunu eleştirdi. Konuşmasında özellikle içme suyunun kalitesi, musluk suyu tartışmaları ve kurumun borç yapısı üzerinden İBB yönetimini hedef alan Yazıcı, “İSKİ'nin denetim raporlarında Hamidiye Su'ya 3 milyon 953 bin TL borcu görülüyor. Eğer bu borç içme suyu temininden kaynaklanıyorsa, bu kurum bile kendi suyunu içmiyor demektir” ifadelerini kullandı. Yazıcı, İSKİ'nin kamu kaynaklarını imaj filmleri ve tekrar eden bayrak alımları gibi kalemlerde israf ettiğini, musluktan çamurlu su aktığını ve temel altyapı sorunlarının yıllardır çözülmediğini söyledi.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Meclisi Mayıs Ayı oturumunda söz alan Silivri Belediyesi AK Parti Grup Sözcüsü ve İBB Meclis Üyesi Celalettin Yazıcı, İSKİ'nin 2024 yılına ilişkin faaliyet raporunu değerlendirdi. Yazıcı, eleştirilerinin İSKİ çalışanlarına değil, kurumu yöneten siyasi iradeye yönelik olduğunun altını çizerek konuşmasına başladı.
“Sözlerime başlamadan önce İSKİ'de görev yapan 2450 memur, 2025 işçi, 202 sözleşmeli personel ve 5085 şirket personeli olmak üzere toplam 9762 çalışana gayretleri ve emekleri için yürekten teşekkür ediyorum” diyen Yazıcı, eleştirilerinin çalışanların emeğine yönelik olmadığını vurguladı. Yazıcı, “Temel gayemiz, İSKİ'yi yöneten siyasi iradenin vatandaşlarımıza daha etkin ve daha verimli bir hizmet sunmasıdır” ifadelerini kullandı.
“KONUYA SADECE RAKAMLARLA DEĞİL, İŞLEVSEL AÇIDAN BAKMALIYIZ”
İSKİ faaliyet raporunun birçok teknik ve sayısal detay içerdiğine dikkat çeken Yazıcı, “Burada çok fazla detay verildi, bilanço ve performans hedefleri anlatıldı. Ancak bence konuyu basitleştirerek ve temel başlıklar üzerinden yürürsek daha sağlıklı sonuçlara ulaşırız” şeklinde konuştu.
Yazıcı, İSKİ'nin ilgili mevzuatla belirlenmiş üç temel görevi olduğuna dikkat çekti: “Bunlardan birincisi içme ve kullanma suyunu temin etmek, ikincisi bu kullanma sularını toplamak, arıtmak ve uzaklaştırmak, üçüncüsü ise içme ve kullanma suyu havzalarını korumaktır.”
“İBB BAŞKANININ 2019 VAATLERİ UNUTULDU MU?”
Yazıcı konuşmasında, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun 2019 seçimlerinde İSKİ'ye ilişkin verdiği vaatlere de atıfta bulundu. “Sayın Başkanın seçimden önce sosyal medyada, seçim broşürlerinde dile getirdiği iki temel vaadi vardı. Birincisi, ‘İstanbul'da su çok pahalı. Suya bu kadar ücret olur mu?' eleştirisiydi. İkincisi de, ‘5 yılın sonunda İstanbul'da musluktan su içilecek' vaadiydi. Ben İSKİ'nin üç temel görevini ve Sayın Başkanın bu vaatlerini merkeze alarak konuşmamı sürdüreceğim” dedi.
İstanbul'un kullanma suyu temini konusunda büyük bir sorun yaşamadığını da belirten Yazıcı, bu alanda göreceli bir iyileşmenin olduğunu ifade etti.
“İSTANBUL'DA MUSLUKTAN SU İÇMEK HÂLÂ HAYAL”
İSKİ'nin görevlerinden birinin içme ve kullanma suyu temin etmek olduğunu anımsatan Celalettin Yazıcı, İstanbul'un bu alandaki temel sorununun özellikle içme suyu olduğunu söyledi. Yazıcı, “Doksanlı yıllarda İstanbul'da ciddi kullanma suyu sıkıntıları yaşanmıştı. O dönemler mizah programlarının dahi konusu olmuştu. Ancak bugün geldiğimiz noktada kullanma suyu konusunda ciddi bir problem yok. Asıl mesele içme suyu” dedi.
Dünyanın birçok büyük şehrinde musluk suyunun güvenle içilebildiğine dikkat çeken Yazıcı, İstanbul'da ise bunun bir türlü sağlanamadığını vurguladı. “Büyük metropollerde musluklardan su içmek hayatın doğal bir parçasıdır. Musluklar açılır, sürahiler musluk suyuyla dolar. Ama İstanbul'da bu durum hâlâ geçerli değil” ifadelerini kullandı.
“İSKİ SİTESİNDE “MUSLUKTAN SU İÇİLEBİLİR” DİYOR AMA KENDİ SUYUNU İÇMİYOR”
İSKİ'nin internet sitesinde musluk suyunun içilebilir olduğu yönünde açıklamalar yer aldığını hatırlatan Yazıcı, buna rağmen halkın bu suyu içmeyi tercih etmediğini söyledi. Konuşmasında çarpıcı bir örnek de paylaşan Yazıcı, “İSKİ'nin denetim raporlarına baktığımızda, Hamidiye Su'ya 3 milyon 953 bin 552 TL borcu olduğunu görüyoruz. Eğer bu borç başka bir hizmetten kaynaklanmıyorsa, İSKİ de demek ki kendi suyunu içmiyor” diyerek tepki gösterdi.
Yazıcı, bu durumu toplumsal değerler üzerinden değerlendirdiği sözlerinde şu ifadeleri kullandı: “Bizim kültürümüzde bir anlayış vardır; kendi yemediğini, içmediğini başkasına sunmazsın. Eğer İSKİ gerçekten suyuna güveniyorsa, ya kameraların önünde bu suyu içmeli ya da bu ‘musluktan su içilir' sloganını rafa kaldırmalı. Hamidiye'den su alımı yapılıyorsa ve bu borç farklı bir kalem değilse, bu alışkanlığa da son verilmeli.”
“SU FİYATLARI SÖZ VERİLDİĞİ GİBİ AZALMADI, TAM AKSİNE ARTTI”
Yazıcı, “2019'da Sayın Başkan su çok pahalı dediğinde, Meclis olarak suya yüzde 40 indirim yapmıştık. O tarihte birim fiyat 0.70 dolara denk geliyordu. Ancak bugün gündemdeki zamla birlikte suyun birim fiyatı yaklaşık 1.20 dolara çıkmış olacak. Bu da gösteriyor ki, su hem pahalılaştı hem de içilebilir hale getirilemedi. Dolayısıyla bu iki vaadin de çok fazla yerine getirilmediğini düşünüyoruz” dedi.
“SİLİVRİ'DE KANALLAR MARMARA'YA, BARAJLARA AKIYOR”
Yazıcı, kendi bölgesi olan Silivri özelinde dikkat çekici örnekler verdi. Yazıcı, özellikle kanalizasyon sularının Marmara Denizi'ne ve içme suyu barajına karıştığı vakaları gündeme taşıdı ve şöyle konuştu: “Kurfallı, Büyük Sinekli, Küçük Sinekli ve Seymen Mahallelerinde kanalizasyon suları doğrudan Marmara Denizi'ne akıyor. Bu durum çevre ve halk sağlığı açısından ciddi bir sorun teşkil ediyor” diyen Yazıcı, bir başka önemli iddiayı da şu sözlerle dile getirdi: “Silivri Bekirli Mahallesi'nde ise kanalizasyon sularının Büyükçekmece içme suyu barajına karıştığı yönünde haberler basında sıkça yer aldı. Bu iddia dahi tek başına yeterince vahim bir durumdur.”
“ARITMA TESİSİ VAR, AMA KANALDAKİ ÇÖKME 5 YILDIR ONARILMADI”
Büyük Kılıçlı Mahallesi'nde bulunan bir arıtma tesisine de dikkat çeken Yazıcı, burada yaşanan teknik sorunun beş yıldır çözülmediğini ifade etti. “Büyük Kılıçlı'da bir arıtma tesisi var. Ancak tesisten yaklaşık 500-600 metre gerideki bir kanalda çökme oluşmuş durumda. Mahallelilerle, muhtarlarımızla görüştük. Bu çökme tam 5 yıl önce meydana gelmiş. Ancak İSKİ bu basit arızayı 5 yıldır onarmamış” diyerek, mevcut altyapı sorunlarının İSKİ tarafından yeterince dikkate alınmadığını savundu.
“Arıtma tesisi olmasına rağmen, ona bağlanan kanal düzgün çalışmıyor. Bu kabul edilemez. İSKİ'nin en azından bu basit tamiratları yapacak refleksi göstermesi gerekiyor” diyerek kurumu daha duyarlı olmaya davet etti.
“MUSLUKTAN ÇAMURLU SU AKTI, İSKİ GERİ DÖNMEDİ”
Konuşmasında şahsi bir deneyimini de paylaşan Yazıcı, İstanbul'un bazı bölgelerinde musluktan çamurlu su aktığını ve bu konuda İSKİ'den sağlıklı bir geri dönüş alamadığını belirtti.
“Evimizde iki su deposu ve bir çamaşır makinesi var. Bu yıl bir makineyi çamurlu sudan dolayı feda ettik. İSKİ'ye durumu bildirdim; ‘bölgede tamirat yok, geri dönüş sağlayacağız' dediler. Ancak ne geri dönüş yapıldı ne de çözüm sunuldu. 2-3 gün boyunca musluktan çamurlu su akmaya devam etti” sözleriyle yaşanan mağduriyeti aktaran Yazıcı, bu tür temel hizmetlerde yaşanan aksaklıkların vatandaşı doğrudan etkilediğini ifade etti.
“İSKİ, BİR TEK CHP'Lİ ESKİ MİLLETVEKİLİNİN TALEBİNİ KABUL ETTİ”
İBB Meclisi Mayıs oturumunda İSKİ'nin 2024 faaliyet raporunu eleştiren AK Parti Grup Sözcüsü ve Silivri Meclis Üyesi Celalettin Yazıcı, kurumun dere ıslah projeleri çerçevesinde uyguladığı çifte standardı da gündeme taşıdı. Silivri Çamurlu Dere ıslah projesinde yaşananları örnek gösteren Yazıcı, 2023 yılında bölgede meydana gelen su baskınlarının ardından İSKİ tarafından yapılan uygulamaların kamu vicdanını zedelediğini belirtti.
Yazıcı, “2023 yılında Silivri Çamurlu Dere'de su baskınları yaşandı. İSKİ'nin mimarları ve mühendisleri bölgeye giderek bir ıslah hattı belirledi. Bu hatta 20 vatandaşımız itiraz etti. İtirazların gerekçesi ise İSKİ'nin kamulaştırma bedellerini rayiç değerlerin altında ödemesi. Vatandaşlar haklarının zayi edildiğini düşünüyor” dedi.
“YALNIZCA TANAL HUKUK BÜROSU'NUN İTİRAZI KABUL EDİLDİ”
İtiraz edenler arasında dikkat çeken bir ismin de bulunduğunu ifade eden Yazıcı, “Bu 20 vatandaş arasında havuzlu bir villası bulunan, CHP'den eski milletvekilliği yapmış bir kişi de var. Tanal Hukuk Bürosu'na bağlı avukatlar aracılığıyla başvuruda bulunuyor. Mülkiyet hakkının ihlal edildiğini, ayrıca İSKİ'nin teknik hesaplamalarında da hata yapıldığını iddia ediyorlar” dedi.
Yazıcı, İSKİ'nin 19 vatandaşın itirazını reddederken yalnızca Tanal Hukuk Bürosu'na ait olan başvuruyu kabul ettiğini belirtti. “İSKİ, tüm itirazları reddetti ama yalnızca Tanal Hukuk Bürosu'nun itirazını haklı buldu. Hatta bu başvuruyu yerli ve yerinde bularak projede değişikliğe gitti. Daha önce boş bir arsadan geçmesi planlanan dere ıslah hattı, bu karar sonrası sosyal tesisin ve binanın üzerine alınmış oldu” diye konuştu.
“KAMERALAR ÖNÜNDE ADALET, KAMERA ARKASINDA TALİMAT”
Kamuya ait bir projede bu tür farklı muamelelerin yapılmasının adaletsiz olduğunu ifade eden Yazıcı, konuyu daha önce Silivri Belediye Meclisi'nde de gündeme getirdiğini hatırlattı. “Gidip bölgedeki vatandaşlarla görüştüm. Çok ciddi tepkiler var. Bu sadece hukuki değil, aynı zamanda siyasi bir sorun. Çünkü burada adalet duygusu zedeleniyor” dedi.
Yazıcı, sözlerini şu dikkat çekici ifadelerle tamamladı: “Kameralar önünde hak, hukuk, adalet vurguları yapılıyor; ancak kamera arkasında ‘İSKİ sen bu işi idare et' deniyor gibi bir izlenim oluşuyor. Bu durum, meclisimizin ve siyaset kurumunun saygınlığı açısından da büyük bir sorun teşkil ediyor.”
“İSKİ'YE EN ÇOK BORCU OLAN BELEDİYE TEK BAŞINA 129 MİLYON TL BORÇLU”
İBB Mayıs Meclis oturumunda İSKİ'nin 2024 yılı faaliyet raporuna ilişkin değerlendirmelerine devam eden AK Parti Grup Sözcüsü Celalettin Yazıcı, belediyelerin İSKİ'ye olan borç ve alacak dengelerine dikkat çekti. Yazıcı, İSKİ'nin yatırımları sürdürebilmesi için alacaklarını tahsil etmesinin elzem olduğunu vurguladı.
“İSKİ'nin elbette borçları var, ancak alacakları da ciddi boyutlarda. Belediyeler nasıl ki kendi alacaklarını takip etmekte mahirlerse, borçlarını da aynı hassasiyetle ödemeliler” diyen Yazıcı, İstanbul'daki 11 belediyenin İSKİ'ye borcu bulunduğunu ifade etti.
Belediyelerin isimlerini ifşa etmek istemediğini söyleyen Yazıcı, “Toplam borç miktarı 266 milyon TL. Bu borcun neredeyse yarısı ise tek bir belediyeye ait: 129 milyon TL. O belediyenin yıllardır su borcunu ödemediği anlaşılıyor. İsmini söylemiyorum ama kendilerini biliyorlar” dedi.
“VATANDAŞTAN TAHSİLAT İSTEYEN, ÖNCE KENDİ BORCUNU ÖDEMELİ”
Belediyelerin mali disiplini önce kendilerinde uygulaması gerektiğini belirten Yazıcı, “Vatandaşa örnek olmamız lazım. Biz kendi duruşumuzla, uygulamalarımızla örnek olmalıyız. Kendi alacağımızı alırken İSKİ'ye olan borçlarımızı da zamanında ve eksiksiz ödemeliyiz” diyerek, kamu kurumları arasında sorumluluk bilincinin altını çizdi.
“İSTANBUL'A 18.63'LÜK KAYIP-KAÇAK ORANI YAKIŞMIYOR”
Konuşmasında İSKİ'nin kayıp-kaçak oranlarına da değinen Yazıcı, bu oranın İstanbul gibi bir mega kent için kabul edilebilir seviyede olmadığını söyledi. “Kayıp-kaçak oranı altyapının kalitesini ve su yönetiminin etkinliğini doğrudan gösterir. Bazı şehirlerde bu oran %2, %3 seviyelerinde. Hatta %1.5 olan yerler bile var. Bu şehirler örnek gösteriliyor” dedi.
İstanbul'da 2024 yılında kayıp-kaçak oranında %1.5 oranında iyileşme sağlandığını ancak halen yüksek seviyelerde olunduğunu kaydeden Yazıcı, “Şu an İstanbul'un kayıp-kaçak oranı %18.63. Burası İstanbul. Yere göğe sığdırılamayan, örnek gösterilen bir şehirde bu oran yakışmıyor. Bu konuda da mutlaka İSKİ'nin performans hedefleri arasında daha ciddi adımlar olmalı” ifadelerini kullandı.
“25 MİLYAR TL BORÇ, GEÇEN YIL VERİLEN SÖZLER TUTULMAMIŞ”
İSKİ'nin mali yapısına dair değerlendirmelerine devam eden AK Parti Grup Sözcüsü Celalettin Yazıcı, CHP'li meclis üyelerinin geçmişteki açıklamaları ile İSKİ'nin mevcut verileri arasındaki çelişkilere dikkat çekti. Yazıcı, 2023 yılında CHP adına mecliste konuşan bir üyenin “İSKİ'nin borcu 3-4 milyar TL, Haziran'daki zamla bu borç kapanacak” şeklinde ifadelerde bulunduğunu hatırlattı.
“Geçen yıl bu mecliste CHP adına söz alan bir arkadaş, İSKİ'nin borcunun sadece 3-4 milyar TL olduğunu, bunun da zamlarla kapatılacağını söyledi. Hatta İSKİ'nin kendisine bu yönde söz verdiğini aktardı. Bu açıklamalar tutanaklarda mevcut. Ancak bugün baktığımızda bu sözlerin ne kadarının yerine getirildiğini sorgulamak durumundayız” diyen Yazıcı, faaliyet raporlarındaki resmi verileri kamuoyuyla paylaştı.
“48.6 MİLYAR GELİR, 49.6 MİLYAR GİDER – YİNE AÇIK VAR”
2024 yılı faaliyet raporuna göre İSKİ'nin gelir ve gider dengesine de değinen Yazıcı, “2024 yılında İSKİ, 48 milyar 603 milyon TL gelir elde etmiş, 49 milyar 605 milyon TL ise gider yapmış. Yani yaklaşık 1 milyar TL'lik açık söz konusu” dedi.
İSKİ'nin toplam borcunun da dikkat çekici seviyelere ulaştığını belirten Yazıcı, “Bugün İSKİ'nin toplam kısa ve uzun vadeli borçları 25 milyar 292 milyon TL seviyesinde. Bu rakam faaliyet raporlarında açıkça yer alıyor” ifadelerini kullandı.
“EURO BAZINDA YÜZDE 1208 BORÇ ARTIŞI”
Yazıcı, borç artışını yalnızca TL bazında değil, döviz cinsinden de değerlendirdiğini belirterek şunları söyledi:“2019 yılında İSKİ'nin borcu 350 milyon TL idi. O günkü kurla bu yaklaşık 52.6 milyon Euro'ya denk geliyordu. Bugün geldiğimiz noktada ise İSKİ'nin borcu 688 milyon Euro seviyesine ulaşmış durumda. Bu, yüzde 1208'lik bir artış demek. Bu artış sadece enflasyonla açıklanabilecek bir durum değil.”
Yazıcı, konuşmasının sonunda, “Elbette İSKİ gibi büyük bir kurumun yatırım yapması için kaynak ihtiyacı vardır, ancak verilen sözlerin tutulmaması, borçların sürekli artması ve açıklamalarda kamuoyunun yanıltılması, kurumun güvenilirliğini zedeliyor” diyerek sözlerini noktaladı.
“KANUNA AYKIRI İHALELER, GEREKSİZ HARCAMALAR SAYIŞTAY RAPORLARINDA YER ALDI”
Yazıcı, konuşmasının kapanış bölümünde Sayıştay ve Denetim Komisyonu raporlarında yer alan usulsüzlük bulgularına dikkat çekti. Kamuoyunda sıkça tekrarlanan “her şey denetlendi, hiçbir sorun yok” söyleminin gerçeği yansıtmadığını ifade eden Yazıcı, tespit edilen hukuka aykırı uygulamaları örnekleriyle sıraladı.
“Zaman zaman CHP tarafından dile getirilen ve kamuoyuna ‘her şey denetlendi, hiçbir usulsüzlük yok' şeklinde yansıtılan açıklamalar var. Ancak gerçek bu değil. Denetim Komisyonu raporları da Sayıştay raporları da aksini söylüyor” diyen Yazıcı, bu bulguların suç teşkil edip etmediğine karar verecek olanın yargı olduğunu, ancak kamu kaynaklarının kullanımı açısından açık sorunların bulunduğunu vurguladı.
“DOĞRUDAN TEMİN VE PAZARLIK USULÜ İSKİ'DE KURAL HALİNE GELMİŞ”
Yazıcı, 2024 yılı içerisinde doğrudan temin kapsamında toplam 35 milyar 281 milyon TL + KDV bedelli 335 adet ihale gerçekleştirildiğini belirtti. Bu ihalelerin %19.4'ünün ise 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 21. maddesindeki B, C, D, E bentlerine dayanarak pazarlık usulüyle yapıldığını ifade etti. “Pazarlık usulü, olağanüstü hallerde kullanılmak üzere tanımlanmış bir yöntemdir. Ancak İSKİ bunu rutin, büyük ölçekli alımlarında kural haline getirmiştir” diye konuştu.
Yine 2024 yılında yaklaşık maliyeti 7 milyar 662 milyon TL + KDV olan 22 ihalenin, açık ihale yerine, sadece idarenin davet ettiği firmaların katılabildiği pazarlık usulüyle yapıldığını belirten Yazıcı, bunun da ihale yasasına uygun olmayan bir uygulama olduğunu ifade etti.
“İMAJ FİLMLERİ, BAYRAKLAR, MÜKERRER HARCAMALAR”
İSKİ'nin iletişim ve tanıtım harcamaları da Yazıcı'nın eleştirileri arasında yer aldı. “Medya iletişim çalışmaları kapsamında 22 milyon TL + KDV bedelle imaj filmleri yaptırılmış. 30 milyonluk başka projeler de var. Aynı bayrak bir yıl önce alınmış, ertesi yıl tekrar alınıp bu kez 430 milyon TL ödenmiş. Mükerrer ve israfa varan harcamalar bunlar” şeklinde konuştu.
“28 KİŞİYE DAİRE BAŞKANI, 133 KİŞİYE MÜDÜR MAAŞI ÖDENMİŞ”
Personel yapılanmasında da dikkat çeken usulsüzlüklerin olduğunu belirten Yazıcı, “İSKİ'de 19 daire başkanlığı kadrosu olmasına rağmen 28 kişiye daire başkanı ücreti ödenmiş. 108 birim müdürlüğü varken 133 kişiye müdürlük unvanı verilmiş. Bu da Sayıştay raporlarında yer alan resmi bir bulgudur” dedi.
“KAMU VİCDANI GÖZ ARDI EDİLMEMELİ”
Konuşmasını tamamlayan Yazıcı, şu sözlerle İSKİ Genel Kurulu sürecine dair temennilerini paylaştı:“Sayın Başkan, kıymetli meclis üyeleri; İSKİ Genel Kurulu'nun İstanbul'a, Silivri'ye ve ülkemize hayırlı olmasını temenni ediyorum. Ancak bu sürecin şeffaflık, hesap verebilirlik ve kamu vicdanına uygunluk ilkeleri çerçevesinde yönetilmesi gerektiğini bir kez daha vurguluyorum. Beni dinlediğiniz için teşekkür ederim.”
Sevginar SALİ
